Rusya ile gerilimi tırmandıran ABD, Avrupa'ya enerji tedariğinde yeni alternatifler arıyor

ABD, Ukrayna'daki durumun tırmanması durumunda Katar ile AB'ye gaz tedarik etme olasılığını tartışıyor.

ABD, Ukrayna’daki durumun tırmanması durumunda Katar ile AB’ye gaz tedarik etme olasılığını tartışıyor.

Nezavisimaya Gazeta’nın haberine göre uzmanlar ise, Katar gazının Rus yakıtını tamamen telafi edebileceğinden şüphe duyuyor. Katar’dan gelen sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) arz hacmi, Gazprom’un AB’ye ihracatının hala çok gerisinde.

Bloomberg, ABD Başkanı Joseph Biden yönetiminin temsilcileri, Katar yetkilileriyle Avrupa’ya olası doğalgaz tedariki konusunda pazarlık yaptığını yazdı. Görüşmeler, Rusya ile Ukrayna arasındaki gerginliğin tırmanması durumunda potansiyel bir enerji arzı sıkıntısına karşı önlem almaya yönelik.

Ajansa göre Başkan Biden, Katar Emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Thani’yi Washington’a davet etmeyi planlıyor. Toplantı bu ay gerçekleşebilir. Bu şekilde, Amerikan makamları Avrupalı ​​müttefiklerinin Rusya’dan gelecek gazı kesmenin sonuçlarıyla ilgili korkularını gidermek istiyor. Bloomberg, “Bazı Avrupa ülkeleri, Ukrayna’daki kriz nedeniyle Rusya’yı sert yaptırımlarla cezalandırmanın kendi ekonomileri açısından olumsuz sonuçlar doğuracağına ve Başkan Vladimir Putin’in kış ortasında gaz arzını sınırlamasına veya durdurmasına yol açabileceğine dair korkularını dile getirdiler” diye yazıyor.

Financial Times, Washington’un bir dizi başka gaz ihraç eden ülkeyle arz konusunu tartıştığını bildirdi. ABD yönetiminden üst düzey bir kaynak, “Özellikle soğuk mevsim ve son derece düşük rezervler göz önüne alındığında, olayların bu şekilde gelişmesine hazırlanmak için neler yapılabileceğini göz önüne bulundurmaya çalışıyoruz” dedi. FT, Washington’un Doha ile özellikle Katar’ın önümüzdeki birkaç yıl içinde LNG üretimini önemli ölçüde artıracağı göz önüne alındığında, sıvılaştırılmış doğalgaz tedariki yoluyla uzun vadeli enerji güvenliği garantileri sağlama olasılığını tartıştığını bildirdi.

Aynı zamanda yayın, dünya çapında artan gaz talebi nedeniyle kısa vadede Avrupa’ya LNG arzını önemli ölçüde artırmanın kolay olmayacağını kabul ediyor. Ancak, Ukrayna’da bir savaş çıkması durumunda Katar’ın LNG tankerlerini Avrupa’ya yönlendirmeye hazır olması bekleniyor.

“Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi ihtimali”ne ilişkin son açıklamaların arka planında gaz tartışmaları yapılıyor. Rusya Federasyonu Cumhurbaşkanı Basın Sekreteri Dmitry Peskov, bu tür bilgileri boş ve gerilimin gerçek dışı biçimde tırmandırılması olarak nitelendirdi. Rusya’nın kimseye tehdit oluşturmadığını vurguladı. Aynı zamanda Peskov, bu tür açıklamaları haklı çıkarmak için provokasyon olasılığını da ihtimal vererek güneydoğu Ukrayna’daki krizi çözmek için güç kullanma girişimlerinin ciddi sonuçlara yol açacağı konusunda uyardı.

Yüzden 40’dan fazlasını Rusya tedarik ediyor
Başka bir soru da Katar’dan gelen LNG’nin Rus gazının yerini nasıl alabileceği. Bloomberg, Avrupa ülkelerinin gazının yüzde 40’ından fazlasını Rusya’dan aldığını hatırlatıyor.

Katar, dünyanın en büyük LNG üreticilerinden biridir. Ancak yakıtının yaklaşık %5’ini Avrupa’ya, yaklaşık %75’ini Asya ülkelerine sağlıyor.

Rus gazını Katar LNG’si ile değiştirmek elbette kolay olmayacak. Nezavisimaya Gazeta’nın verdigi bilgiye göre, Gazprom Export, 2020 yılında Avrupa ülkelerine yaklaşık 175 milyar metreküp gaz tedarik ettiğini bildirdi. Bunun yaklaşık 16,4 milyar metreküpü Türkiye’ye geldi. Gazprom Başkanı Alexey Miller, 2021 yılı sonunda Rusya Federasyonu’nun çeşitli ülkelere toplam 185 milyar metreküpten fazla gaz sağladığını ve bunun 2020’ye göre 5,8 milyar metreküp daha fazla olduğunu belirtti. Buna karşılık Katar, 2020’de 171 milyar metreküpün üzerinde üretim yaptı. 2021’de ülke yaklaşık 77,83 milyon ton LNG ihraç ederek 2020’ye kıyasla hacmini biraz azalttı.

Katar makamları, yakın gelecekte arzı artırma sözü veriyor. Katar’ın devlete ait şirketi Quatar Petroleum, daha önce LNG ihracatını 2025’te 110 milyon tona, 2027’de 126 milyon tona çıkarmayı planladığını bildirmişti. Katar ayrıca tanker filosunu aktif olarak genişletiyor. Geçen yılın sonunda, devlete ait şirket Güney Kore’den 6 gaz taşıyıcısı ve ondan önce Çin’den 4 tanker sipariş etti.

AB ülkeleri toplam yılda yaklaşık 350-400 milyar metreküp gaz tüketiyor. Sadece Almanya Ocak-Ekim 2021’de yaklaşık 120 milyar metreküp mavi yakıt ithal etti.

BCS Mir Investments varlık yöneticisi Vitaly Gromadin, Rusya’nın doğalgaz kaynaklarına kısa sürede bir alternatif bulunmasının pek olası olmadığını düşünüyor. Aynı zamanda, uzman, uzun vadede diğer bölgelerde yeni büyük projeler başlatmanın mümkün olduğunu kabul ederken, bunun Avrupalı ​​tüketiciler için Rusya’dan gelen boru hattı tedarikinden daha pahalıya mal olacağını belirtiyor.

Ekonomist Andrey Loboda, bugün Rusya’nın AB’ye enerji kaynakları tedarikçisi olarak neredeyse 50 yıllık kusursuz bir üne sahip olduğunu söylüyor. “Rus boru hattı taşımacılığı bugün en güvenli ve en rekabetçi olanıdır. Rusya’nın Avrupa’ya enerji arzındaki payının toplam pazarın %40’ının altına düşmesi pek olası değil” diyor.

Reuters, durumun ağırlaşması, transit geçişin sona ermesi veya gaz boru hatlarının tahrip olması durumunda Ukrayna’nın nüfusa ve kritik altyapı tesislerine sadece 5-7 gün boyunca gaz sağlayabileceğini bildiriyor.