Kuran kurslarında denetimsizlik sürüyor: Her 100 kurstan 94'ü denetlenmiyor

2002 yılında toplam sayısı 3 bin 699 olan Kuran kursları, 2021 yılı itibarıyla 20 bine dayanırken Yaz Kuran Kursları’nın yalnızca yüzde 6,1’i denetlendi.

Kuran kurslarında denetimsizlik sürüyor: Her 100 kurstan 94'ü denetlenmiyor

AKP’nin iktidara ilk geldiği günden beri ülkeye giydirmeye çalıştığı siyasal İslam gömleği, toplumsal hayatı hedef alıyor. Laiklikle sürekli çatışan iktidar, gericilerin ise sürekli önünü açıyor. Kamusal hayatı dini kurallara göre düzenlemeye çalışan iktidar döneminde hem Diyanet’e bağlı Kuran kursları hem de tarikatlara ait kaçak kurslar arttı. Bu kurslarda veya yurtlarda defalarca istismar, şiddet vakaları yaşandı. Geçen günlerde Antalya’da bir öğrencinin katledilmesi ve önceki gün Erzurum’daki Kuran kursunda ortaya çıkan istismar vakası bunun son örnekleri oldu.

Erzurum’da Palandöken ilçesinde bulunan ve Diyanet İşleri Başkanlığı’na bağlı olduğu bildirilen Hacı Bahattin Evgi Yatılı Erkek Kuran Kursu’nda, yaşları 10 ile 11 arasında değişen yedi çocuk cinsel istismara maruz bırakıldı. Çocukları istismar eden ve kursta gönüllü denetçi olarak görev yapan kişinin, kaçmak isterken Yozgat’ta yakalandığı öğrenildi. Erzurum’da yaşananlar dikkatleri, sayıları kontrolsüz şekilde artan Kuran kurslarına çekti.

BirGün’den Mustafa Bildircin’in haberine göre AKP iktidarının ilk yılı 2002’de Türkiye’deki toplam sayıları 3 bin 699 olan Kuran kursları, 2003 yılının ardından her yıl neredeyse biner biner arttı. Diyanet’e bağlı Kuran kursu sayısında 2011 ve 2012 yılları arasında rekor artış yaşandı. 2011 yılında 9 bin 486 olan kurs sayısı 2012 yılında 14 bin 676’ya fırladı.

KURS SAYISI 20 BİNE DAYANDI

2013 yılına gelindiğinde ise “Fiziki şartların yetersizliği” gibi nedenlerle bine yakın Kuran kursunun kapısına kilit vuruldu. Resmi verilere göre, 2013 yılında 13 bin olan Kuran kursu sayısı 2015, 2017 ve 2019 yıllarındaki sayısı sırasıyla 15 bin 611, 15 bin 796 ve 18 bin 675 oldu. 2021 itibarıyla ise sayıları 19 bin 503’e ulaşan Kuran kurslarının 5 bin 978’inin köylerde olduğu belirtildi.

DİYANET KYK YURTLARINA DA GİRDİ

Sayıları 20 bine dayanan Kuran kurslarıyla yüz binlerce gence ulaşan Diyanet, kendi yurtlarının yanı sıra “Manevi Rehber” adını verdiği yüzlerce personel ile KYK yurtlarına da girdi. Başkanlık, “Hiçbir öğrenciyi faaliyetlerin dışında bırakmayın, güven verici üslup kullanın” talimatını verdiği KYK yurtlarındaki manevi rehber sayısını 922’ye çıkardı. KYK yurtlarıyla yapılan anlaşmalarla il ve ilçe müftülerinin ayda en az iki kez yurtları ziyaret etmesinin önü açıldı.

100 YURTTAN 94’Ü DENETLENMEDİ

Covid-19 salgını nedeniyle 2020 yılının tamamında, 2021 yılının ise büyük bölümünde kapalı kalan yatılı Kuran kurslarına ilişkin Diyanet’in yayımladığı raporda çarpıcı detaylar yer aldı. Raporda, 2017 yılında yatılı Yaz Kur’an Kursları kapsamında 5 bin 980 öğrencinin, 2018 yılında ise 25 bin 279 öğrencinin eğitim gördüğü belirtildi. 2018 yılı Yaz Kur’an Kursları döneminde Türkiye genelindeki kursların sadece yüzde 6,1’inin denetlendiği kaydedildi.

Diyanet İşleri Başkanlığı, okulöncesi çağdaki öğrenciler üzerindeki etki alanını da iktidarın teşvik ve yönlendirmeleriyle giderek genişletti. Başkanlığa bağlı 4-6 yaş Kuran kursu sayısı, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı anaokullarının sayısını ikiye katlarken 2020 yılında 181 bin 808 çocuk Diyanet’in kurslarında eğitim gördü.

ARAŞTIRMA TEHLİKEYİ ORTAYA KOYDU

Diyanet’in 4-6 yaş Kuran kurslarına ilişkin 2019 yılında yapılan araştırmada ise kursların çocuklara uygun olmadığı bizzat eğitmenler tarafından kabul edildi. Türkiye’deki 4-6 yaş Kuran kurslarını mercek altına alan akademik araştırmada, küçük yaştaki çocukların pedagojik eğitimi olmayan kadrosuz öğreticilere emanet edildiğine dikkat çekildi. Araştırmada, kursların fiziki altyapı yetersizliği olduğunu belirten öğreticilerin itiraf niteliğindeki şu sözleri paylaşıldı:

• Kursun ulaşımı rahat fakat çevresi itibarıyla eğitime uygun değil. Kursun yanında boş bir alan var. Uyuşturucu bağımlılarının uğrak yeri. Çocuklar uygunsuz şeyler görebiliyor.

• Oyun alanımız çok küçük ve 20-30 çocuk aynı alanda oynamaya çalışıyor.

• Öğrenim programları konusunda da gerekli altyapı hazırlanmamış.

Öte yandan İstanbul Üniversitesi’nde yapılan bir yüksek lisans çalışmasında da öğreticiler 4-6 yaş Kuran kurslarının çocukların gelişimine uygun olmadığını söyledi. “4-6 yaş Kur’an kurslarında uyum süreci içerisinde karşılaşılan problemler: İstanbul örneği” isimli çalışmaya katılan öğreticilerin yüzde 80’i kurslarda çocukların ciddi problemler yaşadığını aktardı.

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI’NIN ELİNDE VERİ YOK

Milli Eğitim Bakanlığı’nın Ziya Selçuk döneminde CHP’li Murat Bakan’ın sorularına verdiği yanıt da Kuran kurslarındaki denetimsizliği bir kez daha gözler önüne serdi. Bakan’ın, “2018-19, 2019-2020 dönemlerinde iller ve ilçeler bazında olmak üzere, 4-6 yaş Kuran kurslarının ve öğrencilerinin sayısı kaçtır?” sorusuna yalnızca, “Elimizde veri yok” yanıtı geldi.

KURAN KURSLARI SKANDALLARLA GÜNDEMDE

Erzurum’da meydana gelen istismar olayı, denetimsiz oldukları gerekçesiyle eleştirilen Kuran kurslarında yaşanan ilk olay olmadı. Türkiye’de hemen her yıl bir kurs skandala konu olurken öne çıkan bazı olaylar şöyle kaydedildi:

• Kahramanmaraş’taki Arınç Kuran Kursu’nda Kuran hocası olarak görev yapan Ruhullah Çelik, Maraş’ta eylül ayında dört ayrı çocuğa istismarda bulunmaktan tutuklandı.

• Hatay’ın Dörtyol ilçesindeki Yeni Yurt Merkez Camisi’nde, cami imamı olduğu belirtilen bir kişi, Kuran kursuna gelen küçük çocuğu arkadaşlarının önünde darp etti.

• Elbistan’da kemerle şiddet görüntüleriyle gündeme gelen Bedir Efendi Erkek Hafızlık Yatılı Kuran Kursu’nda iki çocuğa yönelik cinsel istismardan açılan davanın halen devam ettiği bildirildi.

• Muş Merkez Karşıyaka Kuran kursunda temmuz ayında 12 yaşındaki Mehmet Halit Yavuz isimli çocuk, kemeriyle tuvalet kapısının koluna asılmış bir şekilde bulundu.

SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULDU

İstanbul Maltepe’deki Süleymancılar’a ait olduğu iddia edilen Zümrütevler Kuran Kursu’nda üç çocuğun cinsel istismara maruz bırakıldığı öne sürüldü. Kuran kursuna dört gün giden ancak gördükleri üzerine ayrılan bir çocuğun ailesi, İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusu başvurusu yaptı.

• Gaziantep Şehitkamil ilçesi Batıkent Mahallesi’nde bir Kuran kursunda gece saatlerinde yaşanan dayak görüntüleri çevre binalarda oturanlarca kaydedildi.

• İstanbul Ümraniye’de Fıkıh-Der isimli ruhsatsız bir derneğin bünyesinde faaliyet gösteren yatılı Kuran kursunda, çocukların cinsel istismara maruz bırakıldıkları ortaya çıktı.

• Konya’da, 16-18 yaşlarındaki 5 öğrencinin, 2014- 2015 yıllarında yatılı Kur’an kursunda 11- 12 yaşlarındaki 5 erkek öğrenciye cinsel istismarda bulunduğu iddiasıyla 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılandığı davada şikâyet olmaması nedeniyle beraat kararı alındı.

İMAM ÖĞRENCİYİ TACİZ ETTİ

• Konya’nın Akşehir ilçesinde 46 yaşındaki cami imamı M.F, Kuran Kursu öğrencisi 11 yaşındaki öğrenciye tacizde bulunduğu iddiasıyla 2017 yılında tutuklandı.

• Urfa’da Kuran kursu servisinde bayılan 5 yaşındaki Sami Çiçek, sürücünün kendisini fark etmemesi sonucu kapısı kilitlenen araçta aşırı sıcak ve havasızlıktan yaşamını yitirdi.

AKP DÖNEMİNDE SAYILARI HER YIL ARTTI

• 2002’deki Kuran kursu sayısı: 3,6 bin
• Güncel Kuran kursu sayısı: 19,5 bin
• Denetlenmeyen Kuran kursu oranı: %94