AYM, bireysel başvuru istatistiklerini açıkladı: 'Adil yargılanma hakkı' ilk sırada

İhlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılımında yüzde 62,9’luk oranla ‘adil yargılama hakkı’ ilk sırayı aldı.

Anayasa Mahkemesi (AYM), bireysel başvuru hakkının tanındığı 23 Eylül 2012’den 31 Mart 2021’e kadar olanbireysel başvuru istatistiklerini yayınladı.

AYM’ye 2012’de 1342 kişi bireysel başvuruda bulundu.Bu sayı 2013’te 9 bin 897, 2014’te 20 bin 578, 2015’te 20 bin 376 oldu. Anayasa Mahkemesine en yüksek başvuru, 80 bin 756 ile 2016’da yapıldı.

Başvurular 2017’de yarı yarıya azaldı ve 40 bin 530 olarak kayıtlara geçti. 2018’de 38 bin 186, 2019’da 42 bin 971 olarak gerçekleşen bireysel başvuru sayısı, geçen yıl 40 bin 402 oldu. Bu yılın ilk üç ayında ise 13 bin 634 bireysel başvuru alındı.

Böylece Yüksek Mahkemeye 23 Eylül 2012-31 Mart 2021 tarihlerinde 308 bin 672 bireysel başvuru yapılmış oldu. AYM’nin başvuruları karşılama oranı yüzde 85,9 olarak kayıtlara geçti.

AYM, 308 bini aşkın başvurudan 265 bin 300’ü sonuçlanırken 43 bin 372 başvurunun incelemesi sürüyor.

Sonuçlandırılan başvuruların 769’u için hakkın ihlal edilmediğine, 1347’si için düşme, kapama gibi sebeplerle reddine karar verildi. 14 bin 204’ü için en az bir hakkın ihlal edildiğine, 12 bin 318’i için idari ret ve 236 bin 662’si için kabul edilemezlik kararı verilmesine hükmedildi.

İLK SIRAYI ADİL YARGILANMA HAKKI ALDI

İhlal kararlarının hak ve özgürlüklere göre dağılımında ilk sırayı yüzde 62,9 ile adil yargılanma hakkının ihlali aldı. İkinci sırada yüzde 19,3 ile mülkiyet hakkı, üçüncü sırada yüzde 4,2 ile ifade özgürlüğü hakkı yer aldı.

Hak ihlali kararı verilen toplam 14 bin 204 kararın 9 bin 103’ünde adil yargılanma hakkının ihlal edildiğine hükmedildi. Hak ve özgürlükler bazında en fazla ihlal kararının verildiği yıl ise 2020 oldu.

Diğer ihlal gerekçeleri de şöyle:

“özel hayatın ve aile hayatının korunması hakkı”, “kötü muamele yasağı”, “etkili başvuru hakkı”, “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı”, “yaşam hakkı”, “toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı”, “ayrımcılık yasağı”, “örgütlenme özgürlüğü”, “maddi manevi varlığın korunması hakkı”, “masumiyet karinesi”, “suç ve cezaların kanuniliği ilkesi”, “seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı”, “din ve vicdan özgürlüğü”, “eğitim hakkı” ve “bireysel başvuru hakkı”