Şantiyeler üzerine çarpıcı rapor: Salgın inşaat işçilerini nasıl etkiledi?

İnşaat ve Yapı İşçileri Sendikası ile Sınıf Tavrı'nın ortaklaşa hazırladığı "Salgının Şantiyelerdeki Etkisi Üzerine Araştırma Raporu" isimli araştırması, salgının inşaat işçileri üzerindeki sosyal ve ekonomik etkilerini özetlerken, yüz yüze ve telefon yoluyla yapılan anketler aracılığıyla yapılan araştırma çarpıcı veriler ortaya koyuyor.

Tüm dünyayı etkisi altına alan ve bir halk sağlığı sorunu olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını toplumun ekonomik ve sosyal yaşantısını da ciddi anlamda tehdit ediyor. Piyasacı uygulamalar toplum sağlığını korumada yetersiz kalırken, salgından en çok toplumun büyük çoğunluğunu oluşturan işçi sınıfı etkilemiş durumda. İşçi sınıfının salgından sosyal ve ekonomik olarak en çok etkilenen kesimlerinden birisi ise hiç kuşkusuz inşaat işçileri.

İnşaat ve Yapı İşçileri Sendikası ile Sınıf Tavrı’nın ortaklaşa hazırladığı “Salgının Şantiyelerdeki Etkisi Üzerine Araştırma Raporu” isimli araştırması, salgının inşaat işçileri üzerindeki sosyal ve ekonomik etkilerini özetlerken, yüz yüze ve telefon yoluyla yapılan anketler aracılığıyla yapılan araştırma çarpıcı veriler ortaya koyuyor.

KORONAVİRÜS NEDENİYLE İŞTEN ÇIKARTMALAR ARTTI

Raporda ankete 202 farklı inşaat işçisi katıldığı ifade edilirken, işçilerin işten çıkma/çıkartılma nedenlerine göre Korona virüs salgınının ağırlık kazanmış olduğu belirtiliyor.

İşten çıkartmalar raporda şu şekilde ifade ediliyor:

“Mart ayında işten çıkartılan işçilerin yüzde 39,3’ü Korona virüs salgını nedeniyle işten çıkartıldı. Diğer nedenlerle işten çıkanlar tüm işten çıkanların yüzde 37,5’i olurken, inşaat projelerinin bitmesi nedeniyle işten ayrılan işçiler inşaat projesinin bitmesi oldu.”

ÖNLEMLER YOK DENECEK DÜZEYDE

Raporda şantiyelerde alınan önlemler ise şöyle özetleniyor:

“Şantiyelerde salgına karşı önlem alınıp alınmadığı sorulduğunda işçilerin önemli bir çoğunluğunun şantiyelerinde iyi ya da kötü önlem alınmaya çalışıldığını ifade etti. İşçilerin bakışına göre, işçilerin yüzde 68,3’ü şantiyelerinde önlem alındığını söylüyor. İşçilerin yüzde 31,7’si ise hala şantiyelerinde önlem alınmadığını belirtiyor. Bu şantiyelerde en az 26 bin 760 işçi çalışıyor. Önlem alınmayan işçilerin şantiyesinde ise en az 4 bin 688 işçi çalışıyor. ”

SALGININ FARKLI COĞRAFYALARA YAYILMA TEHDİDİ

Raporun sonuç bölümünde ise şantiyelerin durumuna ilişkin şu çarpıcı ifadeler yer alıyor:

“Salgının şantiyelerde işçiler üzerindeki etkisi üzerine yaptığımız araştırma, salgının ekonomik ve sosyal etkilerinin olduğunu gösteriyor. Salgın, işçilerin işteki durumunu değiştirirken, işsizliği yaygınlaştırdı. Bununla birlikte, çalışmak zorunda kalan işçilerin önemli bir çoğunluğu için alınan önlemler sınırlı düzeyde kaldı. Genel olarak yaş ortalaması düşük bir sektör olması nedeniyle şantiyelerde salgın sebebiyle işçi ölümleri henüz kaydedilmezken, işçilerin birlikte kalması ve alınan önlemlerin yetersizliği esas tehdidi oluşturuyor.

Bu durumda, çalışması sağlık ve güvenlik açısından zorunlu olan şantiyeler hariç, çalışmaya devam eden tüm şantiyeler potansiyel tehdit konumunu koruyor. İnşaat işçilerinin genel olarak ‘gurbetçi’ ve ‘mevsimlik’ statü ile çalışması işleri zorlaştırıyor. Salgının işçiler arasında yaygınlaşması, salgının hızını arttıracağı gibi, salgının farklı coğrafyalara yayılmasına sebebiyet verecektir.

Tüm sonuçlar göstermektedir ki; daha önce de ifade ettiğimiz üzere salgın karşısında toplumcu ve işçi sınıfını merkeze almayan hiçbir önlem başarılı olamaz. Bu sebeple, Sınıf Tavrı ve İnşaat ve Yapı İşçileri Sendikası olarak kampanyasını yürüttüğümüz ve geniş bir destek aldığımız ‘İşten çıkartmalar yasaklansın, ücretli izin zorunlu’ kılınsın metnimizdeki taleplerimizi yenilemek isteriz.

Salgına karşı alınacak önlemlerin başında ‘işten çıkartmaların yasaklanması’, ‘çalışması zorunlu olmayan işletmelerde ücretli izin uygulaması geçirilmesi’, ‘ücretlerin kamu garantisine alınması ve maaşların reel düzeyden ödenmesi’, ‘yaygın ve ücretsiz testin işçiler için zorunlu hale getirilmesini’ ve ‘işsiz kalanlar herkes için işsizlik fonundan yararlanılması’ gelmektedir. Araştırmamız bu taleplerin gerçekçi bir zemini olduğunu bir kez daha kanıtlamıştır.”

Raporun detaylarına ulaşmak için:

Salgının Şantiyelerdeki Etkisi Üzerine Araştırma Raporu