'Beton yol'a geç kalmış iptal
Karadeniz yaylalarını asfalt yolla birbirine bağlayacak Yeşil Yol projesi, yaylalara ve meralara büyük hasar verildikten sonra Danıştay'ın ve Samsun İdare Mahkemesi'nin kararlarıyla durduruldu.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Karadeniz Bölgesi’nde sekiz ilin yaylalarını birbirine bağlayacak 2 bin 600 kilometre uzunluğundaki Yeşil Yol projesinin yürütmesini durdurdu. Mahkeme kararında, Doğu Karadeniz yaylalarını birbirine bağlayan yolların, yaylaların varlığını yok edeceğine dikkat çekerek hat boyunca sürekliliği olan bir yapılaşmaya neden olacağını vurguladı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2016 yılında onaylanan Ordu-Trabzon-Rize-Giresun-Gümüşhane-Artvin illeri arasındaki planlama bölgesini etkileyen ve durdurulması istemiyle açılan davayı sonuca bağlayan Kurul kararında, yaylalar arasında yapılacak olan ulaşım koridorunun yayla yerleşmelerini zayıflatacağını belirtildi. Kararda şöyle denildi:
“Kendi özgün koşulları ve doğal çevresi ile yayla yerleşmelerinin öne çıkmaları yerine, yaylanın tanımı ve niteliğine aykırı bir biçimde yaylalar arasında yatay bir ilişki yaratarak yayla yerleşmelerinin özgünlüklerinin zayıflamasına sebebiyet vereceği sonucuna ulaşılmıştır.”
KARAR ÖRNEK GÖSTERİLDİ
Proje ile ilgili olarak Samsun Bölge İdare Mahkemesi de Danıştay’ın kararını örnek göstererek Ayder- Kavrun-Samistal yaylaları arası, Hazindağ- Samistal yaylaları arası ve Huser-Avusor yaylaları arası yapılacak olan yolların iptaline karar verdi. Mahkeme, yol yapılmasına izin veren Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu’nun kararını da iptal etti.
5 YILDA OLAN OLDU
Bölgede yaşayanlar, beş yıldır süren yol inşaatının yaylaları, dağları parçaladığını belirterek kararların bir an önce uygulanmasını istiyor.
Cumhuriyet‘ten Hazal Ocak’ın haberine göre, davaları takip eden Fırtına İnisiyatifi‘nden Avukat İbrahim Demirci de “Ormanlar ve yaban hayatında büyük yıkımlar oldu” dedi. Demirci, Samsun İdare Mahkemesi’nin kararında “projenin ve yapılan yolların; Kaçkarlar’ın, Fırtına Vadisi’nin ekolojisini ciddi şekilde bozduğuna hükmettiğini” açıkladı. Demirci şunları söyledi:
“Bu süreçte beş yıldır aralıksız süren yol inşaatları yaylaları dağları parçaladı, mera alanlarını böldü, hayvancılığı hobi düzeyine indirdi. Yaylalarda da uygulanan imar barışı, buraları adeta kasabalara dönüştürdü. Geleneksel, otantik mimari betona boğuldu, yoğun araç trafiğine ve kitlesel insan akışına maruz kaldı. Orman içinde açılan yollar doğal yaşlı ormanlarda ve yaban hayatında büyük yıkımlara yol açtı.”
Başta bakanlıklar olmak üzere tüm idari kurumların, yargı kararlarının gereklerini kayıtsız-şartsız, derhal yerine getirmeleri gerektiğine vurgu yapan Demirci, “Yeşil yol, yayla koridoru projesi hilafsız, ‘amasız’ şekilde gündemden kaldırılmalıdır. Yaylaların/meraların asli işlevlerine geri dönebilmesi bakımından yöre halkının maddi/manevi olarak teşvik edilmesi gerekir. Ekolojik yapıyı bozduğu, hukuka aykırılığı tespit edilen yollar, eski varlıklarına doğaya bırakılmalıdır” dedi.
Projenin Ordu ayağında bulunan Mesudiye ile Kabadüz ilçelerindeki yaylaları birbirine bağlayacak olan Topçam- Çambaşı arasındaki 20 kilometrelik bölümde yol çalışmaları haziran ayında yeniden başlamıştı.
‘YEŞİL YOL’ PROJESİ
Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlı’ğınca sürdürülen Yeşil Yol Projesi ile Samsun, Tokat, Ordu, Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Bayburt, Rize ve Artvin illerindeki turizm merkezlerinin üst kottan birbirine bağlanması amaçlanıyor, böylelikle yaylalara 7 metre genişliğinde gidiş- gelişli yollarla kesintisiz ulaşım yapılarak, yayla turizminin geliştirilmesi hedefleniyordu.
Yeşil Yol’un geçtiği yayla güzergahlarında ise oteller, restoranlar, bungalov evler, mesire yerleri hizmet vermesi planlanıyor. Projenin yıl sonuna kadar tamamlanması bekleniliyordu.
