Bekir Bozdağ: AİHM’in kararlarını tanımak AİHM kararlarını uygulamak anlamına gelmez
AİHM’in Selahattin Demirtaş kararını değerlendiren Adalet eski Bakanı ve TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Bekir Bozdağ, "Demirtaş ile ilgili AİHM’in verdiği kararları Türk iç hukuku açısından yenileme sebebidir. Mahkemeler dosyaya el atmakla mükelleftir. Kararı değiştirmek veya değiştirmemek konusunda Türk mahkemelerinin takdir hakkı mutlaktır“ dedi.
Adalet eski Bakanı ve TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Bekir Bozdağ, AİHM’in Selahattin Demirtaş kararını değerlendirdi.
Bozdağ, “AİHM’in statüsüne bakmakta fayda vardır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine uygun olarak AİHM kurulmuştur. Türkiye Avrupa İnsan hakları Sözleşmesine taraftır. Türkiye AİHM’de bir üye bulundurmaktadır. AİHM, Anayasa Mahkemesi’nin olduğu gibi bir temyiz mahkemesi değildir. AİHM’in, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine taraf olan ülkelerin AİHS’ne aykırı şikayetlerini incelemekle görevlidir. Bu nedenle temyiz mahkemesi gibi görev yapamaz” dedi.
AİHM’in verdiği kararların Türk mahkemeleri tarafından “otomatik olarak uygulanamayacağını” söyleyen Bozdağ, “AİHM hak ihlalinin varlığına karar verir. Hak ihlali tespit ettiği zaman tazminata hükmetmişse tazminat kararı veriyor. Yargılamanın yenilenmesine de karar verebilir. Bu durumda Türk mahkemelerini yargı yetkisi ortadan kalkmaz. AİHM’in kararlarını tanımak AİHM kararlarının aynen uygulamak anlamına gelmez. Anayasa Mahkemesi’nin bireysel kararlarına karşı mahkemelerin takdir hakları mutlaksa AİHM kararlarında takdir hakları mutlaktır” ifadelerini kullandı.
AİHM kararlarını Türk mahkemeleri tarafından dikkate alındığını öne süren Bozdağ, “AİHM, yargılamanın yenilenmesine kararı vermesi halinde mahkeme dosyaya yeniden bakmak zorundadır. Mahkeme dosyaya yeniden baktı, AİHM’in hak ihlalini inceledi, mahkeme bu konuda tamamen takdir yetkisine sahiptir. Dilerse yargılamanın yenilenmesine karar verir dilerse yargılamanın yenilenmesine karar vermez. Yargılamanın yenilenmesine karar vermesi halinde esasa ilişkin kararını değiştirmeyebilir veya değiştirebilir. Her iki halde de mahkemeler mutlak takdir yetkisine sahiptir. AİHM bir emir ve talimat mahkemesi değildir, temyiz mahkemesi değildir. Demirtaş ile ilgili AİHM’in verdiği kararları Türk iç hukuku açısından yenileme sebebidir. Mahkemeler dosyaya el atmakla mükelleftir. Kararı değiştirmek veya değiştirmemek konusunda Türk mahkemelerinin takdir hakkı mutlaktır“ şeklinde konuştu.
