Parti ve 1 Mayıs

1 Mayıs’ın Türkiye tarihini yazarken özellikle 80 darbesinin ardından gelişen süreç oldukça önemli...

Parti ve 1 Mayıs

1 Mayıs’ın Türkiye tarihini yazarken özellikle 80 darbesinin ardından gelişen süreç oldukça önemli. Türkiye solunun yeniden toparlanmaya başlaması ile tartışmalar da alevlenmiş, sosyalist özneler ise ilkeli duruşlarından taviz vermeyerek bu tartışmalara hapsolmadan ilerleyebilmiştir. İşte bu süreç içerisinde en çok öne çıkan siyasi hareketlerden biri Sosyalist İktidar Partisi’dir. 80 sonrası sendikal hareketin zayıflamaya başlaması, politik olarak savrulması 1 Mayıs’ların içinin boşalmasına, emek mücadelesinin bizzat gerici, faşist sendikalar tarafından geriye itilmesine sahne oldu. İşte böylesi bir tabloda SİP, 1 Mayıs’larda emekçinin kürsüsünü kurabilmek için kızışan tartışmalardan geri durmadı.

1995 yılında saflarına ülkenin önemli komünistlerini taşıyan SİP, 1 Mayıs’ı Kadıköy Meydanı’nda kutladı. Rasih Nuri İleri, Şoför İdris’in ön saflarda yerini aldığı kortej, aydınları, işçileri yan yana getirmesi ile önemli bir güne imza attı.

 

Özellikle 1996 1 Mayıs’ında Kadıköy’e çağrı yapan sendikalara karşı SİP “tek ve devrimci 1 Mayıs” çağrısı yaparak Taksim’i adres göstermiş ve sonrasında yaptığı açıklamada “1 Mayıs’ta Kadıköy’de gördüğümüz ise, bir tarafıyla, sendikaların ihaneti, polisin katliam girişimi, diğer tarafıyla ise devrimci güçlerin dağınık, zaman zaman kontrolsüz ama kitlesel ve etkili direnişiydi. Olmayan şey ise; işçi sınıfının, birlik mücadele ve dayanışma günüydü” ifadelerini kullanmıştı.

Taksim 19 yıl sonra, 1996’da, SİP üyeleri tarafından işgal edilmiş, işçi sınıfının meydanını geri kazanması için büyük adım atmıştı.

 

2001 yılına gelindiğinde ise SİP ortak 1 Mayıs’a katılmış, Türkiye sosyalist hareketinde çok önemli bir adım atacağını belli etmişti. SİP, 1 Mayıs’a Komünist Parti-Sosyalist İktidar Partisi imzalı pankart ile katılmıştı.

 

(2002 ve 2003 1 Mayıs)

Sonraki yıllarda ise ülkede gerçekleşen özelleştirmeler, gericilik ve emperyalizme daha fazla bağlanma doğal olarak emekçi sınıflar üzerindeki sömürüyü arttırmıştı. Böylesi bir saldırı altında sendikalar ve siyasi yapıların 1 Mayıs’ta yer tartışarak zaman kaybetmesi, bunu yaparken de meydanlara işçiyi taşımayı ertelemeleri kabul edilebilir değildi. Yoluna TKP olarak devam eden parti, 2005 yılında Yurtsever Cephe’nin de çağrısıyla Kadıköy Altıyol’da ayrı bir kürsü kurdu. 2005 yılı 1 Mayıs kutlamalarına, anti-emperyalizm, halkların kardeşliği ve sosyalizm sloganları damgasını vurdu.

TKP, 2006 yılında ise “Emeğin, onurun, memleketin ve geleceğin için AYAĞA KALK!” sloganı ile 1 Mayıs’ta emekçileri Kartal’da buluşturdu.

 

1977’nin 30. yıldönümü olan 2007 yılında ise, bütün Türkiye sosyalist hareketinde bir ortaklık sağlanmıştı. 1 Mayıs alanı Taksim olmalıydı. Ancak Taksim Meydanı’nın 2007-2008 ve 2009’da AKP tarafından 1 Mayıs kutlamalarına yasaklanması nedeniyle işçilerin bayramı bir kabusa dönüştü. Taksim bir gece öncesinde polislerle çevrilmiş, 1 Mayıs alanına gelmek için kullanılabilecek ulaşım kanalları kesilmiş, meydana çıkan her yol kapatılmıştı. Her üç yılda da gözaltına alınanların sayısı binlere ulaştı.

2010 yılına gelindiğinde, Taksim yine emekçilere açılmıştı. TKP, Gümüşsuyu kolundan ilerleyerek meydana ulaşabildi.

(2010)

2011’de Taksim yine açılmıştı ancak 1 Mayıs kürsülerinde yerlerini alan sendikacılar ve konserler değişmemişti.

Parti, 2012 yılında “Padişah bozuntusu, sana bir çift sözümüz var. Bu halk sana boyun eğmez” sloganı ile 1 Mayıs’ı yine Taksim’de ve Dolmabahçe’de, yine onbinlerce emekçinin katılımıyla kendi kürsüsünü kurarak kutladı.

 2013 yılında 1 Mayıs’ı Kadıköy’de kutladı TKP. “Reddediyoruz” sloganı ile yine onbinlerce emekçinin katılımı sağlanmış, işçilerin kürsüsü kurulmuş, direnişte, grevde olan emekçiler, kadınlar, gençler kürsülerden seslenebilmişti.

 

2013 Haziran Direnişi’nin ardından 2014’te 1 Mayıs alanı Taksim olarak belirlendi. “Hala katil, hala hırsız… Diren Türkiye” sloganı ile Taksim’e çağrı yapan TKP, Beşiktaş’ta toplandı. Polisin yoğun saldırısı, parti binasının basılmaya çalışılması ve toplamda yüzlerce yaralı, gözaltı ile biten bir gün oldu 1 Mayıs…

2016 1 Mayıs’ında TKP bileşenlerinden TKH, ortak alınan karar ile Bakırköy’de yerini aldı. “Başkanlık Anayasasına Hayır!” sloganı ile kısa bir zaman diliminde binlerce kişiyle 1 Mayıs’a katılım sağlayan Türkiye Komünist Hareketi (TKH), “Gericiler değil, işçiler baş olacak” pankartı açmış, ön saflarda işçileri yürüterek büyük bir coşkuyla karşılanmıştı.

 

1 Mayıs 2017, yine Bakırköy’de kutlandı. “Haramilerin saltanatını yıkacağız!” sloganı ile yine binlerce emekçiyi saflarında buluşturan TKH, 1 Mayıs alanına kızıl rengi çaldı.