İstanbul büyük depremi böyle bekliyor: Yalnızca 77 toplanma alanı var

17 Ağustos Depremi'nin üzerinden 19 yıl geçerken, büyük depremi bekleyen İstanbul, hazır olmaktan çok uzakta...

Bundan tam 19 yıl önce, merkez üssü Kocaeli’nin Gölcük İlçesi olan 7.4 büyüklüğündeki deprem, resmi rakamlara göre 17 bin 480 vatandaşımızın hayatını kaybetmesine yol açmıştı. Milyonlarca kişinin de evlerinden olduğu felaketin ardından geçen zamanda AKP piyasacı anlayışı gereği imarda önceliği insan canına değil, ranta verdi.

Bilim insanlarının sık sık gelmekte olduğuna dikkat çekip uyarılarda bulunduğu ve şiddetli olacağını belirttiği İstanbul Depremi öncesi başta İstanbul olmak üzere bölge kentleri plansız ve ranta dayalı, oy ve çıkar ilişkileri gözetilerek yapılan onbinlerce yeni bina ile nefes alamaz hale getirildi. Olası bir deprem anında toplanılmak üzere ilan edilen alanlar sermayeye peşkeş çekildi.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna, İstanbul’da AFAD tarafından ilan edilen 2354 toplanma alanının büyük çoğunluğunun, yeterli büyüklükte olmaktan uzak çocuk parkları ve cami avluları gibi alanlardan oluştuğunu aktardı.

Suna, kentsel dönüşüm projeleri kapsamında her yanı şantiyeye çevrilen kente yapılan çalışmaların deprem odaklı değil, rant odaklı olduğunu vurguladı.

Habertürk’ten Esra Boğazlıyan‘a konuşan Suna,  “İnsan odaklı, şehircilik ilkelerine uyan ada bazlı dönüşümler olmalı. 39 ilçede de ruhsatsız yapılar var. Kadıköy iskanını tamamlamış, ruhsatsız ve kaçak yapı az. Beşiktaş’ta, Şişli’de imarsız, ruhsatsız bina çok az. Bu bölgeler imarını tamamlamış. Fakat yeni kurulan bölgelerde ruhsatsız, imarsız bina sayısı fazla. Olası bir depremde ne yazık ki can kaybı onbinleri bulacak. Aslında İstanbul için İBB yönetiminde 4 üniversitenin hazırladığı bir deprem master planı yapıldı. Ama bu rapor hayata geçmedi. Biz de mühendisler odası olarak destek verdik. Depreme karşı bilimsel çalışmalar hazır fakat hayata geçmedi” ifadelerini kullandı.

“10-15 KİŞİNİN DURACAĞI YERLERE ‘TOPLANMA ALANI’ DENMİŞ”

AFAD’ın (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı) 2016 verilerine göre; İstanbul’da toplam 2354 toplanma alanı var. En çok toplanma alanı Ümraniye (132), Ataşehir (121), Silivri (119) ve Kartal’da (100) bulunuyor. En az ise Şile (14), Başakşehir (12), Zeytinburnu (22), Beyoğlu (27) ve Esenyurt’ta (19).

İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna, AFAD verilerindeki toplanma alanlarının büyük bir kısmının nitelik bakımından ‘toplanma alanı’ sayılamayacağını söylüyor:

“1999-2003 yılları arasında Afet Acil Eylem Planı çerçevesinde kentte 496 afet toplanma alanı belirlemişti. Ancak bu toplanma alanlarının sayısı 77’ye düştü. Kimi AVM’ye, otele, rezidansa dönüştü, kiminin üstünden köprü, yol geçti. Toplanma alanlarının 4’te 3’ü yapılaşmaya açıldı. 2354 toplanma alanı var deniyor. Minicik yerler, çocuk parkları, cami avluları, 10-15 kişinin duracağı yerler toplanma alanı olarak belirlenmiş. Olmaz. Bu listedeki yerler ikamet edilecek alan değil. Konteyner ve çadır kentlerin kurulacağı, duş, ısınma gibi temel ihtiyaçların karşılanacağı büyük alanlar toplanma alanı olabilir ki bu sayı aslında 77 ‘dir. Bir diğer önemli konu da acil ulaşım yolları… İstanbul’da yaklaşık 500 acil ulaşım yolu var fakat büyük çoğunluğu İSPARK oldu. Depremin ardından yangınlar olacak, hastaneye ulaşım yolları açık olmalı.”

TOPLANMA ALANLARI AVM OLDU

1999-2003 arasında belirlenen bu alanlardan imara açılanlar arasında, Torun Center’ın yükseldiği Ali Sami Yen Stadı, Zorlu AVM’nin yer aldığı Zincirlikuyu’daki Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü arazisi, Taş Yapı’nın gökdelenlerinin yer aldığı Kadıköy Meteoroloji binası ve alanı, Akasya AVM’nin yer aldığı Acıbadem’deki eski Otosan Fabrikası arazisi, Bakırköy’deki Marmara ve İstanbul Forum AVM’nin bulunduğu alan, Zeytinburnu’ndaki 16.9 kulelerinin yer aldığı arazi de var.