Sakarya'da radyasyon skandalı: Mahalle boşaltılıp karantinaya alındı
Sakarya'nın Kızılcıklı köyünde yaşanan radyasyon skandalı yüzünden bir çok kişinin hayatı tehlike altında.
Sakarya’nın Kızılcıklı köyünde yaşanan radyasyon skandalı yüzünden bir çok kişinin hayatı hala tehlike altında.
Sakarya’nın Arifiye ilçesine bağlı Kızılcıklı köyünde yapılan HES barajı inşaatında, denetimsizlik ve az sayıda çalışanla iş yapma anlayışı Türkiye’nin en büyük radyoaktif skandallarından birine yol açtı. Baraj inşaatında yapılan radyografi çalışması sırasında radyoaktif iridyum kaynağının yere düşmesi, bu durumun fark edilmemesi ve 16 yaşında olmasına rağmen inşaatta kaçak olarak çalıştırılan E.B.’nin bu kaynağı tespih zannederek eve götürmesiyle yaşanan skandallar zinciri onlarca kişiyi kanser olma riskiyle karşı karşıya bıraktı. Maruz kaldığı radyasyon dozu nedeniyle E.B.’nin el ve kalçalarında çukurlaşmış yaralar, aile üyelerinin ise ellerinde şiddetli yanıklar meydana geldi. E.B’nin, evine giderken, aynı serviste ve otobüste yolculuk ettiği kişiler, hatta yanından geçenler de kanser riskiyle karşı karşıya kaldı.
Evrensel’in haberine göre; E.B henüz 16 yaşındaydı. Çalışmaya yaşı tutmadığı için amcasının oğlunun kimliğini kullanıp Kızılcıklı Barajı inşaatında taşeron bir firmada çalışmaya başladı. Takvim 18 Ekim 2016’yı gösterdiğinde işe başlayalı henüz birkaç gün olmuştu. Yanındaki 4 işçiyle beraber çalıştığı alanda, bir gün önce Uzman NDT adlı taşeron firma radyoaktif kaynağın kullanıldığı radyografi çalışması (metal malzeme kaynaklarındaki problemleri tespit etmek için insanlarda kullanılan röntgen benzeri bir uygulama) yapmıştı. Bu çalışma sırasında parlak, metal bir tespihe benzeyen radyoaktif İridyum-192 kaynağı farkında olmadan yere düşürülmüş, ancak yapılması gereken radyasyon ölçümleri yapılmadığı için kaynağın düştüğü fark edilmemişti. Ertesi gün aynı yerde bu sefer başka bir iş için bulunan 5 işçiden biri yerdeki radyoaktif kaynağı bularak eline aldı. Onda görünce E.B de eline alarak inceledi. Sonra yine yere atarak çalışmaya devam ettiler. Mesai bitmek üzereyken E.B, diğer işçilerden izin isteyerek hoşuna giden tespihe benzer kaynağı aldı. Soyunma odasına giderek üzereni değiştirdi, kaynağı pantolonun sağ arka cebine koydu ve hemen ardından eve dönmek üzere işyeri servisine bindi. E.B, ayakta yolcuların da olduğu işyeri servisine bindi. Adapazarı’na geldiğinde, servisten inip Arifiye halk otobüsüne bindi. Otobüsün arka beşli koltuğuna oturan E.B, yanında bir erkek yolcuyla birlikte yaklaşık 30 dakika seyahat etti. Seyahati boyunca kaynağı cebinden hiç çıkartmayan E.B, radyoaktif kaynağı Arifiye ilçesi Neviye Mahallesinde oturdukları eve götürdü.
Maruz kalınan doz çok yüksek
Eve geldiği sırada, evde annesi, babası, kardeşi, ağabeyi ve hamile ablası vardı. E.B’nin elindeki kaynağı gören annesi, kaynağı alıp oturdukları odadaki televizyonun yanına koydu. Kaynağı görüp merak eden ağabeyi ve ablası da 5-10 dakika onunla oynadılar. Radyoaktif kaynak daha o gece E.B’de etkilerini gösterdi. Önce ellerinde karıncalanmalar başlayan E.B, geç saatlerde kusmaya başladı. Ertesi gün şikayetleri artan E.B önce işyeri revirine, oradan da Çocuk Hastanesine gitti. Üzerinde kimliği olmadığı gerekçesiyle kendisine herhangi bir müdahalede bulunulmadı. Bu şekilde eve dönen E.B kahvaltı sonrasında yine kustu. Akşam üzeri şikayetlerinin artması nedeniyle bu sefer babasıyla tekrar hastaneye gitti.
Bulantı ve baş dönmesine karşı bir iğne yapılarak eve gönderildi. Arka tarafında ağrısı olduğunu söylemesi üzerine kalçasına bakan annesi, her iki kalçasının da çok sertleşmiş olduğunu, kalçanın alt tarafının kararmış, üst tarafının kızarmış ve kızarıklıkların üzerinde sağ kalçada bir, sol kalçada 2 adet ceket düğmesi büyüklüğünde beyaz kabarcıklar oluştuğunu gördü. Geceyi bu halde geçiren E.B, ertesi gün babasıyla beraber yeniden hastaneye gitti. Doktorlar, her iki kalçasında 5×5 santimetre ebatlarında ikinci derece yanık tespit etti, ancak sebebini şantiyeden gelen telefona kadar anlayamadılar. E.B’nin iş arkadaşları iş yerinde yapılan açıklama ile durumdan haberdar olunca hemen E.B’yi arayarak buldukları cismin tehlikeli bir cisim olduğunu, derhal ondan kurtulması gerektiğini söylediler. Telefon ettikleri sırada E.B hala hastanedeydi. Durumdan bu şekilde haberdar olan Hastane yönetimi AFAD ile iletişime geçti. Mahalleye giden AFAD, mahalleyi boşaltıp karantinaya aldı.
E.B, radyoaktif kaynağı yaklaşık 2 saat boyunca cebinde taşıdığı ve sürekli temas ettiği için bu skandaldan en fazla zarar gören kişi oldu. Kalça bölgesinde 200-300 bin röntgen filmi çekilmesine karşılık gelecek kadar radyasyon dozuna maruz kaldığı tahmin edilen E.B’in ellerinde derin yanıklar ve kalçalarında çukurlaşmış yaralar oluştu. Beş aydır Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tedavisi süren E.B’nin yaralarında henüz bir iyileşme yok.
