Fransa, Cumhurbaşkanlığı seçimi için sandık başında

Fransa'da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turu yapılıyor.

Fransa’da iki tur şeklinde düzenlenen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 11 aday bulunuyor. Seçimlerin ilk turunda yüzde elliyi geçen aday olursa doğrudan seçilmiş olacak. Ancak bu seçimde böylesi bir durumun yaşanma ihtimali oldukça düşük.

Fransa’daki seçim sistemi birinci turda herhangi bir adayın yüzde 50’yi alamaması durumunda ilk iki adayın oylanacağı ikinci tura gidilmesini öngörüyor.

11 aday içerisinde beş adayın öne çıktığı söylenebilir. Bu adaylar Fransa’nın faşist partisi Ulusal Cephe’nin lideri Marine Le Pen, kendisini merkezde konumlandıran ancak geçmiş ekonomi bakanlığı döneminde işçi düşmanlığı ve sağcılığı tescillenen “En Marche” (Yürüyüş) hareketi lideri Emmanuel Macron, merkez sağdaki Cumhuriyetçi Parti’nin aday François Fillon, solun adayı Jean-Luc Mélenchon ve iktidardaki Sosyalist Parti’nin adayı Benoit Hamon.

Adayların özellikleri ve vaatleri ise şu şekilde:

Marine Le Pen, Ulusal Cephe

48 yaşındaki hukuk fakültesi mezunu Marine Le Pen, Ulusal Cephe’nin liderliğini 2011 yılında babası Jean-Marie Le Pen’den aldı ve son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üçüncü sırada yer aldı.

Le Pen’in 2. Dünya Savaşı sırasında 130 bin Yahudinin toplanarak Auschwitz kampına gönderilmesinde Fransa’nın suçunun olmadığını savunması tepkilere yol açtı.

İslam ve göçmen karşıtlığıyla bilinen Le Pen’in vaatlerinin başında, yeni kanunlar hazırlanana kadar Fransa’ya tüm yasa dışı göçü askıya almak var.

Vaatleri:

• AB ile yeni müzakereler ve bunların referandumda oylanması
• Yasa dışı göçmenlerin sınır dışı edilmesi ve yasal göçün yılda 10 bin ile sınırlandırılması
• 15 bin yeni polisin işe alımı ve 40 bin kişilik yeni cezaevleri inşaası
• Radikal İslamcıların gittiği camilerin kapatılması ve sosyal konutlarda Fransız vatandaşlarına öncelik tanınması
• Haftalık çalışma saatinin 35’te kalması, emeklilik yaşının 60 olması

Emmanuel Macron, Yürüyüş Hareketi

39 yaşındaki Emmanuel Macron, seçilmesi halinde Fransa’nın en genç cumhurbaşkanı olacak.

2014 yılında ekonomi bakanlığı görevini üstlenmeden önce, Cumhurbaşkanı François Hollande’ın maliye danışmanı olarak görev yaptı.

Pazar günleri dükkanların daha çok açılmasını sağlayan ve Fransız işçi sınıfı için esnek çalışma modelleri getiren yasaların çıkartılmasında büyük rol oynayan Macron, Fransa’da işçi sınıfı tarafından hiç sevilmiyor. Hatırlanacağı üzere, geçtiğimiz yıl bu yasalara karşı Fransa’da günlerce süren eylemler ve grevler düzenlenmişti. Macron, cumhurbaşkanlığına adaylığını koymadan önce bakanlıktan istifa etti.

Bir yıl önce kurduğu “Yürüyüş”ü “ne sağda ne solda” bir siyasi hareket olarak nitelendiriyor.

Vaatleri:

• Meslek eğitimi, kömürden yenilenebilir enerjiye geçiş, altyapı ve modernizasyon gibi kamu yatırımları için 50 milyar euro harcanması
• Şirketlere vergi indirimi ve 35 saatlik haftalık çalışma süresinin artırılması için şirketlerle müzakereler yapılması
• İşsizlik oranının yüzde 9,7’den yüzde 7’ye indirilmesi

François Fillon, Cumhuriyetçiler Partisi

62 yaşındaki François Fillon, merkez sağdaki Cumhuriyetçiler Partisi’nin adayı seçilir seçilmez cumhurbaşkanlığı yarışının favorisi haline gelmişti.

Partisinin aday göstermediği eski cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve eski başbakan Alain Juppé Fransa’da hep icraatları nedeniyle tartışılan siyasetçilerdi, ama kampanya sürerken bir diğer eski başbakan Fillon da epey tartışmalı bir aday haline geldi.

Fillon’un seçim kampanyası, eşinin ve iki çocuğunun kamu fonlarını kişisel çıkarları için kullandıklarına ilişkin iddialarla sarsıldı.

Hakkında resmi soruşturma açılırsa seçimlerden çekileceğini açıklayan Fillon bunu yapmadı ve “siyasi bir suikastın” kurbanı olduğunu savundu.

Bu skandala rağmen, anketlerde seçim kampanyasını en önde götüren iki adayın (Le Pen ve Macron) hemen gerisinde geliyor.

Vaatleri:

• Kamu sektöründe yarım milyon kişiyi işten çıkarırken haftalık çalışma süresinin 35 saatte tutulması,
• Varlık vergisinin kaldırılması
• Irak ve Suriye’deki savaşa katılmış cihatçıların Fransa vatandaşlığından çıkarılması
• Rusya üzerindeki AB yaptırımlarının kaldırılması için çaba harcanması ve Suriye Devlet Başkanı’na Beşar Esad’a Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünü yenmesi için yardım edilmesi

Jean-Luc Mélenchon, ‘Başkaldıran Fransa’ ve Sol Cephe

Sol sosyalist Jean-Luc Mélenchon, yarışı önde götüren dört adaydan biri. Gençler arasında desteği yüksek görünüyor.

Fransız Komünist Partisi tarafından da desteklenen Sol Parti üyesi 65 yaşındaki Mélenchon, geçen yıl “Başkaldıran Fransa Hareketi”ni kurdu.

Mélenchon; üretim, ticaret ve tüketim araçlarının değişmesi gerektiğini söylüyor ve iklim değişikliği ile ilgili endişelerini dile getirerek, “Bu, bizi felce uğratan ilişkileri gevşetmek için şahane bir fırsat” diyor.

AB’nin ekonomik liberalizminin demokratik değişimin önünü kapadığını savunan Mélenchon, AB ile yapılan anlaşmaların gözden geçirilmesi gerektiği görüşünde.

Vaatleri:

• Oy verme yaşının 16’ya indirilmesi
• Fransa’nın başkanlık sistemini değiştirmesi. Seçimlerde nispi temsil sisteminin uygulanması ve parlamentoya daha fazla güç verilmesi
• Ülkede hiç kimsenin evsiz kalmaması. Kısmen vatandaşlar tarafından ödenen reçeteli sağlık harcamalarının tamamen kamu bütçesinden ödenmesinin sağlanması.

Benoît Hamon, Sosyalist Parti

Sosyalist Parti’nin adayı Benoît Hamon, ABD’de Demokrat başkan aday adayı Bernie Sanders’e benzetiliyor.

49 yaşındaki Benoît Hamon, eski başbakan Manuel Valls’ı ön seçimde yenerek Fransa’da Sosyalistlerin cumhurbaşkanı adayı oldu. Valls ise bu sonuç üzerine Macron’u destekleyeceğini açıkladı.

Hamon ise hem Mélenchon’un adaylığı, hem de bölünmüş Sosyalist Parti’nin tamamından destek göremediği için şu anda diğer dört adayın gerisinde kalmış görünüyor.

Vaatleri:

• Robotlar tarafından yapılacak işlerin vergilendirilmesi
• Esrarın yasallaştırılması
• Çalışanları işe almayı ve işten çıkarmayı kolaylaştıran yasanın iptali
• Ayda 2,185 eurodan daha az kazananların gelirlerini artırmaya yönelik bir plan hazırlanması
• İşsizlere ayda 600 euro ödenmesi ve en düşük ücret grubuna ayda 200 euro ek gelir sağlanması
• 2025’e dek elektriğin yüzde 50’sinin yenilenebilir enerjiyle üretilmesi