Mimarlar Odası'na polis baskını: Gözaltına alınan mimarlar serbest bırakıldı

Beşiktaş Kaymakamlığı, Mimarlar Odası’nın Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası’nın boşaltılması için tebligat verdi. Binanın zorla boşaltılması kararı alınmasına tepki gösteren Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu, yönetici Mücella Yapıcı da dahil olmak üzere bir çok Oda yöneticisi gözaltına alındı.

Gözaltına alınan isimler şöyle: Cem Tüzün, Ali Hacıalioğlu, Metin Karadağ, Eyüp Muhcu, Can Atalay Hilmi Etikan, Mücella Cansu Yapıcı, Sinan Omacan, Zeki Arslan, Nihat Uçukoğlu, Mürsel Selçuk, Hasan Fener, Yasemin Dura, Ersin Kiriş.

Mimarlar Odası tarafından yapılan açıklama şöyle:

Basın Açıklaması

Beşiktaş Kaymakamlığı tarafından 30.05.2016 günü saat: 17.50’de, Mimarlar Odası’na 2002 yılında 49 yıllığına tahsisli Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası’nı 31.05.2016 günü,  saat:10.00 kadar boşaltılması ve teslim edilmesi için tarafımıza tebligat yapılmıştır!.

24 saati bulmayan bir sürede mümkün olamayacak bir talep, bilinçli bir tercihtir. İNTİKAM duygusu ile ve zorla boşaltma girişimidir.

Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nin Kültür ve Turizm Bakanlığı ile 22.10.2002 yılında yapılan tahsis protokolü uyarınca hizmet binası olarak kullanmakta olduğu Yıldız Sarayı Dış Karakol Binasının asma ve bodrum katının 31.05.2016 günü,  saat:10.00 kadar tahliye edilerek teslim edilmesi istenmiştir.

Fiziki olarak mümkün olmayan tahliye işleminin söz konusu saatte yapılıp, yapılmadığını  “her türlü güvenlik önlemi” alınarak izlenmesi, tahliyenin yapılmaması durumunda zorla tahliye için “çilingir, depo, yediemin vs.  temin edilmesini, yer teslimi almak için görevlendirilen personelin tahliye gününde hazır bulundurulması” da emniyete gönderilen yazıda ifade edilmektedir.

Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile 22.10.2002 tarihinde imzalanan bir protokolle 49 yıllığına Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’ne tahsis edilmişti.

Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün 7.12.2015 tarihinde göndermiş olduğu bir yazı ile Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi ile imzalanan protokolün tek taraflı olarak iptal edildiği bildirilmişti.

Mimarlar Odası’na herhangi bir tebligat olmamasına rağmen basına yansıyan haberlerden Yıldız Sarayının “Cumhurbaşkanlığı Külliyesi” adı altında Cumhurbaşkanlığına tahsis edildiğini epeydir duyuyorduk. Bu haberlerin ardından uygulamaya sokulan, hukuk devletinin  devamlılık ilkesini yok sayan tek taraflı bir oldubittiyi kabul etmemiz söz konusu olamazdı. Kaldı ki bu oldubitti ve hukuk dışı tutum Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası için ilk defa gerçekleşiyor da değildi.

Protokolün iptaline yönelik yazıya hukuki açıdan yaptığımız itiraza yanıt dahi alamayınca idari işlemin öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali için idari mahkemede dava açtık.

Açtığımız davada, Yıldız Sarayı Dış Karakol Binasının Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesine tahsisine ilişkin 22.10.2002 tarihli protokolün iptaline ilişkin Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün 07.12.2015 tarih ve 227976 sayı ile yürütülen işleminin tahsis amacı doğrultusunda kullanılan yerin tahliyesi için haklı bir nedenin bulunmadığı ileri sürülerek iptali ve yürütmenin durdurulması istenilmiştir.

İstanbul 12. İdare Mahkemesi’nde görülen 2015/1568 esas no’lu davada mahkemenin 8 Mart 2016 tarihli kararında;

“Olayda, taraflar arasında imzalanan 22.10.2002 tarihli protokolün Bakanlığın yükümlülüklerini düzenleyen 5. maddesinde; Bakanlığın yukarıdaki kurallara uyulduğu sürece Oda’nın binada kullanım süresi dolmadan, binanın odaya tahsis edilen mekanlarını bir başka kuruma tahsis edemeyeceği ya da boşaltılmasını isteyemeyeceği öngörülmüştür.

Bu nedenle 22.10.2002 tarihinde 49 yıllığına imzalanan protokolün, öngörülen süre dolmadan ve protokolde belirlenen yükümlülüklerin ihlal edildiğine ilişkinde herhangi bir tespit bulunmadan feshedilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır

Öte yandan dava konusu protokolün imza aşamasında alınması gereken Maliye Bakanlığı görüşünün alınmamış olması davalı idarenin sorumluluğundadır. Davalı idare ile davacı oda arasında ilk protokolün imzalandığı 1995 yılında ve protokolün yenilendiği 2002 yılında davalı idarenin Maliye Bakanlığının görüşünü almamış olmasında idarenin belirliliği ilkesine güvenerek hareket eden davacıya atfedilecek bir kusur bulunmamaktadır. Düzenlendiği tarihten itibaren aradan yaklaşık 14 yıl geçtikten sonra Maliye Bakanlığı’nın görüşünün alınmadığı gerekçesi ile söz konusu protokolün feshedilmesinin haklı dayanağının bulunduğunun kabulü olanaklı bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, dava konusu işlemin niteliği ve doğuracağı sonuçlar dikkate alındığında uygulanması halinde telafisi güç zararların doğabileceği de açıktır.

Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden… yürütülmesinin durdurulmasına, … 08/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi” denilmiştir.

Bu karara yapılan itirazı değerlendiren İstanbul Bölge İdaresi henüz tebligatı yapılmamış kararına göre 11.05.2016 tarihinde (E.2016/1795) söz konusu idare mahkemesinin gerekçeli kararının tam tersi bir karar almış olduğunu öğrenmiş bulunuyoruz!.

Hukuki süreç devam ederken 24 saati dahi bulmayan sürede tahliye için yapılan bir tebligat Mimarlar Odası’nın hukukun üstünlüğünü sağlama doğrultusunda aklın ve bilimin rehberliğinde kamu ve toplum yararına verdiği mücadeleye karşı bir intikam operasyonudur.

Fiilen imkânsız bir tahliye talebini yapan Beşiktaş Kaymakamlığına yargı kararının beklenmesi ve bu tarihten itibaren tahliye için yeterli süre verilmesi için başvurulmuştur.

Fakat yapılan görüşmelerden bu süreyi vermeyecekleri anlaşılmaktadır. Mimarlar Odası’na meslektaşlarımız tarafından ya da mirasçıları tarafından emanet edilen birçok evrak, belge, yayın, proje, mimarlıkla ilgili malzemenin zorla tahliye durumunda göreceği zararı düşünerek tarafımızca boşaltılması için süre verilmesi talebimiz Valilikçe 31 Mayıs 2016 günü saat:10.00 da boşaltmaya başlamamız şartı ile gayri resmi olmayan bir şekilde kabul edilmiş, “her an bize yardımcı olmak üzere” tahliye için yetkilendirilen görevlilerinde hazır bulunacağı tarafımıza bildirilmiştir.

Hukuki mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğimizi, sorumluların yargılanması için her türlü hukuksal başvuruyu yapacağımızı, siyasallaşan yargı sürecini deşifre edeceğimizi kamuoyunun bilgisine sunarız.

Saygılarımızla,

TMMOB Mimarlar Odası

İstanbul Büyükkent Şubesi