"Dokunulmazlık" gerekçesi açıklandı

Anayasa Mahkemesi'nin, HDP ve CHP milletvekillerinin, dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliğine ilişkin iptal başvurusunu ret gerekçesi yayımlandı.

Anayasa Mahkemesi’nin, HDP ve CHP milletvekillerinin, dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliğine ilişkin iptal başvurusunu ret gerekçesi yayımlandı.

Anayasa’nın 85. maddesine göre, milletvekilinin yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine ilişkin karar verilmesi hallerinde, Meclis Genel Kurulu kararının alındığı tarihten başlayarak 7 gün içerisinde ilgili milletvekili veya bir diğer milletvekili, kararın, Anayasa, kanun veya İçtüzüğe aykırılığı iddiasıyla iptali için Yüksek Mahkemeye başvurabiliyor. Aynı maddede, Anayasa Mahkemesinin, iptal istemini 15 gün içerisinde kesin karara bağlaması hükmü yer alıyor.

Anayasa Mahkemesi’nin internet sitesinde yayımlanan gerekçeli kararda, dokunulmazlığın kaldırılmasına veya milletvekilliğinin düşmesine ilişkin TBMM kararlarının hukuki niteliği itibarıyla münferit birer parlamento kararı olduğunda duraksama bulunmadığı belirtildi.

Kararda ayrıca, TBMM’nin kanun dışındaki işlemlerini oluşturan parlamento kararlarından yalnızca TBMM İçtüzüğü ile yasama dokunulmazlığının kaldırılmasına ve milletvekilliğinin düşmesine ilişkin kararların iptali talebiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurulabileceğinin Anayasa’da kabul edildiği aktarıldı.

Böylece Anayasa Mahkemesi, dokunulmazlıkların kaldırılmasına ilişkin anayasa değişikliğinin esasını inceleyemeyeceğine ve şekli inceleme için de usule uygun bir başvuru olmadığına dikkat çekerek iptal isteminin reddedildiğini açıkladı.

CHP ve HDP milletvekilleri başvurmuştu

Yüksek Mahkeme heyeti, bazı CHP ve HDP milletvekillerinin “dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliğine ilişkin kanunun iptali ve yürürlüğün durdurulması” istemiyle yaptıkları başvuruları birleştirerek ele almış ve heyet, başvuruları reddetmişti.

Anayasa Mahkemesi’ne giden HDP Anayasa Komisyonu üyeleri Mardin Milletvekili Mithat Sancar ve Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş ile HDP Sözcüsü Ayhan Bilgen ve Mardin Milletvekili Erol Dora, hakkında dokunulmazlık fezlekesi bulunan ve düzenlemeden etkilenen 58 HDP milletvekili adına başvuruda bulunmuştu.

HDP’li vekillerden önce AYM’ye ilk başvuruyu ise CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu yaptı. Başvuruların, Anayasa’nın 85. maddesi uyarınca yapıldığı bildirilmişti.

TBMM’nin dokunulmazlık bilançosu

“Teröre destek verdikleri” gerekçesiyle HDP’li milletvekillerine ilişkin başlayan dokunulmazlık tartışmasında kritik dönemece girildi. Bu zamana kadar 40 milletvekiline dokunan TBMM, 19 yıl sonra yeniden dokunulmazlık sınavıyla karşı karşıya. TBMM’deki 135 milletvekili hakkında 667 dosya bulunuyor.

TBMM’ye 15 Mayıs itibariyle gelen dosya sayısı 667. Bunların 46’sı AKP, 192’si CHP, 405’i HDP, 20’si MHP milletvekillerine, 5’i ise Bağımsız Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka’ya ait. Hakkında dokunulmazlık dosyası düzenlenen milletvekillerinin sayısı ise 138. Bunların 27’si AKP, 51’i CHP, 50’si HDP, 9’u MHP milletvekili ve biri ise Nazlıaka.

Fezlekelerin 216’sı “terör suçları” nedeniyle düzenlenirken, bunu 201 ile hakaret suçları takip ediyor. Yaralamadan 11, görev suçlarından 38, sahtecilikten 6, tehditten 18, gizliliğin ihlalinden 11, suçu ve suçluyu övmekten 55, halkı kin ve düşmanlığa tahrikten 54, toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanununa muhalefetten ise 119 dosya düzenlenmiş durumda.