Ukrayna'dan Kırım'da karşı hamleler
Ukrayna, Batı'nın Rusya'ya yaptırımları uzatma kararı almasından sonra uygulamaya koyduğu elektrik kesintisinden sonra şimdi de yük taşımacılığını yasakladı.
Ukrayna Hükümet Sözcülüğü’nden yapılan açıklamada, Ukrayna Başbakanı Arseniyt Yatsenyuk’un inisiyatifiyle, hükümetin Kırım Yarımadası’yla Ukrayna yönetimindeki topraklar arasındaki yük taşımacılığını geçici olarak yasakladığı bildirildi. Öte yandan, yasağın ne zamana kadar geçerli olacağı konusunda bilgi verilmedi.
Ukrayna, Rusya’ya olan borcunun yeniden yapılandırılmasının tartışıldığı bir dönemde, Kırım’a verilen elektriği keserek 1,9 milyon kişiyi elektriksiz bırakmasından sonra bu kez de yük taşımacılığını yasaklama kararı aldı. Kararın, Batı’nın Rusya yaptırımları uzatma kararının hemen arkasında alınması da dikkat çekti.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko geçtiğimiz günlerde Başbakan Yatsenyuk’a, Kırım’la Ukrayna’nın diğer bölgeleri arasındaki yük sevkiyatının durdurulması konusunu değerlendirmesi talimatını vermişti.
Kırım Tatarları’nın temsil ettiğini iddia eden Kırım Tatar Milli Meclisi, Ukraynalı milliyetçi örgütlerle birlikte, Eylül ayından bu yana Kırım’a geçişleri kontrol altında tutuyor ve Kırım’a mal sevkiyatına engel oluyor. Ancak, Kırım Tatarları’yla Ukraynalı milliyetçilerin bu girişimleri, resmi nitelik taşımıyordu. Ukrayna Hükümeti’nin aldığı kararla birlikte, Rusya’ya katılan Kırım Yarımadası’na yönelik abluka, resmi nitelik kazanmış oldu.
Sırada başka yasaklar da var
Başbakan Yatsenyuk’un, Kırım’a ulaştırılması yasaklanabilecek ürün ve hizmetlerin listesinin hazırlanmasını istediği de bildirildi. Yatsenyuk, Ukrayna’dan Kırım’a enerji sevkiyatı yapılmasını öngören anlaşmaların da iptal edileceğini ve bu anlaşmaya imza atan Ukraynalı şirketin cezalandırılacağını açıkladı. Yatsenyuk, Ukrinterenergo şirketinin Kiev tarafından tanınmayan Kırım Cumhuriyeti ile anlaşma imzalamasının yasalara aykırı olduğunu savundu.
Ukraynalı enerji şirketi ‘Ukrinterenergo’ ile Rus enerji şirketi ‘Inter Rao’ Aralık 2014’te, Kırım’a enerji sevkiyatına ilişkin iki ayrı anlaşma imzalamıştı. 10 Aralık 2014’te yürürlüğe giren anlaşmalar çerçevesinde, Rus gazı ilk önce Ukrayna’ya oradan da Ukrinterenergo şirketi vasıtasıyla Kırım’a sevk ediliyor. Kırım’ın enerji ihtiyacının yüzde 70’inden fazlasını tedarik eden anlaşmaların süresi bu yılın sonunda bitiyor.
Rusya ‘enerji köprüsü’ kuruyor
Kommersant gazetesinin haberine göre, Ukrayna’nın elektrik iletimini kestiği Kırım’da jeneratörlerle üretilen enerjinin yarımadanın enerji ihtiyacının sadece yüzde 20-30’unu karşıladığı belirtildi. Haberde, Ukrayna’dan kaynaklanan bu elektrik kesintisi, Rusya’nın enerji köprüsü planlarını hızlandırmasına neden olabilir.
Nitekim Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak da cuma günü yaptığı bir açıklamada, Krasnodar bölgesinden Kırım’a uzanacak ‘enerji köprüsünün’ yıl bitmeden hizmete girebileceğini söylemişti.
Enerji nakil hatlarından oluşacak bu köprünün kapasitesinin 400-800 megavat olması planlanıyor. Bununla birlikte Rusya Enerji Bakanlığı’nın planları arasında 2018’e kadar 940 megavat gücünde yeni bir elektrik santrali kurmak da var.
