AKP'den belediyelere 'yerli ve milli' şovu: 'Çomar'sız Pardus kullanın

AKP'nin Yerel Yönetimlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı Erol Kaya, belediyelere gönderdiği tebligatta 'Pardus' sistemine geçilmesini istedi.

AKP'den belediyelere 'yerli ve milli' şovu: 'Çomar'sız Pardus kullanın

AKP’nin Yerel Yönetimlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı Erol Kaya, belediyelere gönderdiği tebligatta ‘Pardus’ işletim sistemine geçilmesini istedi. 883 AKP Belediyesi ve 39 il genel meclisi başkanlığına gönderilen tebligatta, belediyelerin TÜBİTAK tarafından geliştirilen, Linux dağıtımlı işletim sistemi ‘Pardus’a geçilmesini istedi. 2005’te başlayan ve kısa sürede içindeki Pisi, Çomar gibi bileşenleriyle Türkiye’nin en önemli yerli projelerinden biri durumuna gelen Pardus projesinin ekibi 2011 yılında Amerikan menşeli Microsoft satın almak için dağıtılmıştı. Ekibin dağıtılması akabinde kurulan yeni ekiple, geliştirilen yerli işletim sistemi çöpe atılmış, yerine yaygın Linux dağıtımlarından Debian’ın kopyası durumunda bir sistem çıkarılmıştı. 2014’te ‘FETÖ’ bahanesiyle durdurulan Pardus projesi, iki yıl sonra tekrar atif edildi.

Erol Kaya söz konusu metinde ‘ekonomik savaş’ vurgusu yaparak “belediye başkanlarımızın milletimizin manevi hisleri ve taşıdığımız mesuliyetin bir gereği olarak, aşağıdaki hususlarda azami hassasiyet göstermeleri gerekmektedir.” dedi.

Belediyelere gönderilen tebligatta yer alan talimatlar şöyle;

“Lisans ücreti ödenmeyen, yerli ve milli yazılımımız olan PARDUS’a henüz geçmemiş olan belediyelerimiz, lisans ücreti ödenen yabancı menşeli yazılımlar yerine ivedilikle PARDUS’a geçmelidir. Bu konuda TÜBİTAK ile birlikte uygulama tecrübesi olan belediyelerden teknik destek alınarak ivedilikle dönüşüm sağlanmalıdır.”

“KİK ilgili tebliğler doğrultusunda, elektronik cihazlar, cep telefonları, bilgisayar ve diğer teknolojik cihazlarda yerli üretim veya yerli marka tercihine özen gösterilmeli ve yabancı ürün seçeneğinde, başta ABD olmak üzere ülkemize siyasi ve ekonomik tehdit uygulamaya çalışan ülkelerin ürünleri dışındakiler tercih edilmelidir.”

Pardus’a ne olmuştu?

2005 yılında özgün ve yerli bir işletim sistemi olarak TÜBİTAK bünyesindeki ekip tarafından ortaya çıkarılan Pardus, 2012 yılına kadar bu haliyle geliştirilmeye devam edildi. Bu süreçte ekibin kendisi tarafından geliştirilen PiSi paket yöneticisi başta olmak üzere; TASMA yapılandırma arayüzü, ÇOMAR (Configuration Manager) ayar arayüzü, YALI Linux kurucusu, kNazar antivirüs, Zemberek yazım denetim programı gibi programlar dışında; Kaptan, Müdür, Ahenk, Panda gibi bir çok bileşene sahipti önemli bileşenleriyle en iyi üç Linux dağıtımı arasında gösterilir duruma geldi. Türkçe’ye ve Türkiye’ye uygun, kullanımı kolaylaştıran pek çok yenileme yapıldı.

Pardus, Türkiye’nin yerli projeleri arasında en önemlilerinden biri durumundaydı. Ta ki 2011 yılına kadar. 2011 yılında sistemin ücretsiz olması, yani ihalelerle rant oluşturulamaması gibi altta yatan sebeplerle geliştiren ekibin tasfiyesi başladı. Aynı yıl değişen TÜBİTAK yönetimiyle birlikte ekibin lideri sebep belirtilmeksizin görevden alındı. Ekibin üyeleri ise ya sürgün edildi ya da istifaya zorlandı. Türkiye’nin en önemli yerli projelerinden olan Pardus bu haliyle 2012 yılında tasfiyeye uğradı.

2013 yılında kurulan yeni ekiple başka bir Debian tabanlı Pardus yayınlandı. Pardus tamamen bir özgün Linux dağıtımıyken, Debian dağıtımının biraz değiştirilmiş haline dönüştü. O dönem yapılan incelemelerde yapılanın büyük ölçüde Debian yazan yerleri Pardus olarak değiştirmek olduğu anlaşıldı.

Bunun akabinde 2014 yılında proje 2 yıllık sessizliğe gömüldü. 2016 sonlarında tekrar güncellemeler yayınlanmaya başlandı. Pardus 17.3 sürümü geçtiğimiz ay yayınlanmış durumda. Fakat şu anda mevcut sistemin Debian üzerine yerli pek bir şey kattığı söylenemez.

Pardus ekibin tasfiyesinden sonra özgün mimarisi üzerinden farklı adlar ve ekiplerle geliştirilmeye devam edildi. Bunlar içerisinde geçtiğimiz günlerde İrlanda merkezli Solus projesi, Distrowatch’ın listesine göre dünyada en çok rağbet gören 7’inci Linux dağıtımı oldu.

http://gazetemanifesto.com/2018/tubitakin-iptal-ettigi-pardusun-devamcisi-solus-en-populer-7inci-linux-dagitimi-oldu-198381/

‘Belediyelerin döviz hesabı olmamalı’

“EFT, havale, kambiyo, kredi, gibi işlemler tamamen TL cinsinden gerçekleştirilmeli; belediye ve iştirakler hiçbir şekilde yabancı para cinsinden vadeli-vadesiz mevduat hesabı açmamalı, açılmış olanlar sonlandırılmalıdır. Belediye şirketleri zorunlu olmadıkça dövizle işlem yapmamalıdır. Borç ödemeleri karşılığı tutulanlar dışında hiçbir belediye şirketinin döviz hesabı olmamalı, var olanlar derhal Türk Lirası’na çevrilmelidir.”

‘Yerli malı kullanın’

“Yasal mevzuat hükümleri ile cevaz verilse dahi, hiçbir şekilde yabancı para cinsinden sözleşme yapılmamalıdır.”

“Belediye ve İştiraklerine ait sosyal tesis ve işletmelerde gıda-içecek ürünleri yerli olmalıdır.”

“4734 sayılı Kanun’un 63. maddesi ve 2017/22 sayılı Başbakanlık Genelgesi; açık olarak ihale dokümanlarında ürünlerin niteliğine göre yüzde 15 oranına kadar yerli malı avantajı sağlanabileceği belirtilmekte, hatta bazı ürünler de yüzde 15 oranında yerli malı teklif eden isteklilere fiyat avantajı sağlanması zorunlu tutulmaktadır. Yine, aynı şekilde bu dokümanlarda yerli ürün sunumunu engellemeye yönelik hiçbir ibare bulunmayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu çerçevede satınalma süreçlerinde bu kural ve talimatlara göre doküman ve teknik şartnamelerin hazırlanması ve buna göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.”

Kamu kaynakları yağmalanmış montaj sanayi ülkesinde yerli malı kullanın ikiyüzlülüğü

AKP’nin iktidara geldiğinden beri en çok övündüğü şeylerden biri kamu kaynaklarını ve KİT’leri “babalar gibi satmış” olması. Neredeyse kamu elinde üretim yapan kurum bırakmayan AKP, ekonomik modeliyle ise ülke sanayisini montaj sanayi durumuna getirdi.

Özellikle bilgisayar, cep telefonu gibi yüksek teknoloji gerektiren elektronik cihazlarda Türkiye hiç bir temel parçasını üretemiyor. Diğer taraftan yerli üretime önemli katkılar sağlayan Sümerbank gibi pek çok kamu kuruluşu kapatılmış durumda.

‘Tasarrufa tedbirlerine uyun’

“Hiçbir gerekçeyle binek aracı alım ve kiralaması yapılmamalı, mevcut hizmet araçlarının iş dışında kullanımı kesinlikle önlenmelidir. İhaleli işler kapsamında yüklenici tarafından kullanılacak/tedarik edilecek araç/cihaz ve ekipmanların da yukarıda belirtilen şartlarda olması sağlanmalıdır.”

“Belediyelerce gerek STK ve gerekse farklı kurumlarla yürütülen ortak projelerde de bu hassasiyetlere dikkat edilmelidir.”

“Yeni hizmet binası yapım ve kiralaması ve var olan binaların zorunluluk içermeyen büyük tadilat/tamiratı yapılmamalıdır.”

“Sosyal medya kullanımı, teşviki kapsamında herhangi bir bütçe tahsisi yapılmamalı, var olanlar dondurulmalıdır. Acil ihtiyaç gerekmedikçe mobil cihazlarda yenilemeye gidilmemelidir.”

‘Yurtdışına seyahat yapılmamalı’

“Belediye çalışanları, meclis üyeleri ve diğer kişilerle yurt dışına gezi içerikli seyahat programları yapılmamalıdır.”

“Belediyelerimiz düzenledikleri programlarda eğlence türü etkinliklerden kaçınarak yerine kültür sanat içeren etkinlikleri tercih edilmelidir.”