Son 3 buçuk yılda en az 194 çocuk işçi yaşamını yitirdi

İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi (İSİG), 12 Haziran Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü nedeniyle rapor yayınladı.

Son 3 buçuk yılda en az 194 çocuk işçi yaşamını yitirdi

İşçi Sağlığı ve Güvenliği Meclisi (İSİG), 12 Haziran Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü nedeniyle rapor yayınladı.

Rapor “Nazım Hikmet “dünyayı çocuklara verelim, kocaman bir elma gibi verelim sıcacık bir ekmek somunu gibi, hiç değilse bir günlüğüne doysunlar”… diyordu dizelerinde. Evet, yoksulluk en çok çocuklarımızı etkiliyor, savaşlar en çok çocuklarımızı vuruyor, çocuklarımız işyerlerinde en kötü koşullarda çalıştırılıp perişan ediliyor…” sözleriyle başlıyor.

Raporun ilk bölümünde  çalışan çocuklar ile ilgili elimizdeki somut bilgiler ve konu ile ilgili olarak yapılan açıklamalar üzerinden bazı tespitler yer alıyor.

O tespitler şu şekilde;

1- Ülkemizde milyonlarca çocuk işçi bulunmaktadır. Çocuklarımızın yarısı tarımda diğer yarısı ise sanayi ve hizmetler sektöründe çalışmaktadır.
2- Devlet kendi yasalarına dahi uymamakta, çalışan çocuklar korunmamakta ve çalışması yasak olan işkollarında çalışmanın yanında 15 yaşın altında da çocuklar çalışmaktadır. Ayrıca çocuk işçi sağlığı ile ilgili bir çalışma yapmamakta ve öyle ki çocuk işçi ölümlerine dair de çelişkili açıklamalarda bulunmaktadır. Örneğin eski Çalışma Bakanı Faruk Çelik bir önergeye verdiği cevapta 2013 yılında 21 ve 2014 yılında 16 çocuğun çalışırken yaşamını yitirdiğini belirtip bu sayının 2002-20014 yılları arasında 127 olduğunu açıklamıştır.
Devlet ya çocuk işçiliğin durumunu bilmiyor ya da doğruyu söylemiyor. Ya da her ikisi de. İSİG Meclisi olarak son üç buçuk yılda en az 194 çocuğun çalışırken yaşamını yitirdiğini açıklıyoruz.
3- Çocuk işçilik konusunda devlet politikalarının bir ortağı AB’dir. AB yetkilileri çocuk işçilik konusunda bir yandan devletin attığı adımlarla olumlu bir çizgide olduğunu söyleyerek övmektedir. Bu noktada kendi eliyle kurdurduğu ve mali olarak milyonlarca Euro aktardığı dernekleriyle sosyal bir imaj çalışması çizmektedir. Oysa Türkiye’de çocuk işçiliğin artışında sizin uygulattırdığınız tarımı çökerten ve sanayiyi daha da bağımlılaştıran politikalar bulunmaktadır. Yine örneğin Türkiye ile imzaladığınız Mültecilerin Geri Kabul Anlaşması sonrası göçmen çocuklar hızla tarım ve sanayinin pençesine atılmıştır.
4- Söz göçmen çocuklardan açılmışken hemen belirtelim. 2013 yılında çalışırken yaşamını yitiren hiçbir göçmen çocuk tespit edememişken, 2014 yılında 5 Suriyeli çocuk, 2015 yılında 12 Suriyeli çocuk, 2016 yılında 2 Suriyeli çocuk olmak üzere 19 Suriyeli çocuk iş cinayetlerinde katledilmiştir. Genel olarak çocuklar içinde iş cinayetlerinin yüzde 9,8’ind Suriyeli çocuklar kurban edilmiştir. Bu durum yukarıda açıkladığımız Türkiye-AB politikalarının doğrudan yansımasıdır.
5- Çocuk işçilerin en az yarısı tarımda yaşamını yitirmiştir. Bu durumun bir yönünü tarımın çökertilmesi ve aile emeği içinde görmeliyiz. Diğer yönü ise mevsimlik işçiliktir. Çocuklar mevsimlik işçiliğin kadınlar ile birlikte omurgasını oluşturmaktadır ve ‘çocukları çekip alırsanız mevsim işçilik kalmaz’…
6- İnşaat, metal, ticaret, konaklama, gıda ve tekstil işkollarında da hatırı sayılır oranda çocuk işçi çalışmaktadır. Çocuk işçiler kalıcı olarak, yaz sürecinde ya da çırak ve stajyer olarak yani sermayenin “meslek lisesi memleket meselesi” ilkesi kapsamında işyerlerinde çalışmaktadır. 4+4+4 eğitim sistemi ya meslek lisesine gidişi teşvik etmekte ve böylece sermayeye ucuz teknik eleman sağlanmakta ya da çocukları eğitim dışına itmekte ve vasıfsız işgücüne katmaktadır. Özellikle eğitim dışında kalan çocukların yaşamı daha da zorlaşmaktadır. TÜİK’in 2013 yılı açıklamasına göre okula devam etmeyen çocuklar için haftalık fiili çalışma süresi 54,3 saat ile Türkiye ortalamasının üstündedir. Üçte birine işyerinde yemek verilmemektedir. Yüzde 36’sının haftalık izni, yüzde 89’nun yıllık izni yoktur. Ve İSİG Meclisi olarak tespitlerimize göre daha fazla iş cinayetine maruz kalmaktadır…
7- İş cinayetlerinde yaşamını yitiren çocukların yüzde 16’sı kız çocuğu/genç kadındır. Bu oran genel olarak iş cinayetlerinde tespit ettiğimiz kadın işçi ölümünün iki katıdır…
8- Türkiye’de çocuk işçilik “ilkel birikim” döneminin bir özelliği olarak çok küçük yaşlarda başlamaktadır. Çocuk işçi ölümlerine 6 yaşından itibaren rastlamaktayız.
9- Özellikle Adana’da çocuk işçilik sanayi ve tarımda yaygındır ve bunun sonucu olarak çocuk işçi ölümlerinde ilk sıradadır. Yine İstanbul’da sanayi; Urfa, Antep ve Ankara’da ise tarımda çocuk işçi ölümleri dikkat çekmektedir…
Raporun ikinci bölümünde ise grafikler üzerinden ayrıntılar aktarılıyor;
Son üç buçuk yılda en az 194 çocuk işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi
2013 yılında en az 59 çocuk işçi,
2014 yılında en az 54 çocuk işçi,
2015 yılında en az 63 çocuk işçi,
2016 yılının ilk beş ayında ise en az 18 çocuk işçi yaşamını yitirdi…
Son üç buçuk yılda çocuk işçiler en çok tarım, inşaat, metal ve ticaret işkolunda yaşamını yitirdi

isig

Çocuk işçi ölümlerinin işkollarına göre dağılımına bakarsak;
 
Tarım, Orman işkolunda 98 çocuk; 
İnşaat, Yol işkolunda 24 çocuk; 
Metal işkolunda 16 çocuk; 
Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 14 çocuk;
Konaklama, Eğlence işkolunda 7 çocuk; 
Gıda, Şeker işkolunda 7 çocuk; 
Tekstil, Deri işkolunda 6 çocuk; 
Taşımacılık işkolunda 5 çocuk; 
Belediye, Genel İşler işkolunda 5 çocuk; 
Petro-Kimya, Lastik işkolunda 3 çocuk; 
Çimento, Toprak, Cam işkolunda 2 çocuk; 
Madencilik işkolunda 1 çocuk; 
İletişim işkolunda 1 çocuk;
Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 1 çocuk; 
Enerji işkolunda 1 çocuk; 
Çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 3 çocuk yaşamını yitirdi…
Son üç buçuk yılda çocuk işçiler en çok servis/trafik kazası, zehirlenme/boğulma, düşme ve ezilme/göçük nedeniyle yaşamını yitirdi
isig1
Çocuk işçi ölümlerinin nedenlerine bakarsak:
 
Trafik, Servis Kazası nedeniyle 64 çocuk; 
Diğer nedenlerden dolayı (silahlı/fiziksel saldırı, yıldırım düşmesi, kalp krizi, beyin kanaması) 35 çocuk; 
Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 25 çocuk;
Düşme nedeniyle 24 çocuk; 
Ezilme, Göçük nedeniyle 24 çocuk; 
Patlama, Yanma nedeniyle 9 çocuk; 
Elektrik Çarpması nedeniyle 8 çocuk; 
Nesne Düşmesi, Çarpması nedeniyle 3 çocuk;
Kesilme, Kopma nedeniyle 2 çocuk yaşamını yitirdi…